Szymankowo: Kolejowe Westerplatte
Polskie Koleje Państwowe S.A. zakończyły przebudowę dworca w Szymankowie. Obiekt po metamorfozie zyskał odtworzoną na wzór historycznej ceglaną elewację oraz piękne zabytkowe wnętrza. Dworzec ten to miejsce dość szczególne dla historii Polski.
Dworzec kolejowy w Szymankowie został przebudowany w ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 z dofinansowaniem ze środków unijnych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Obiekt znajduje się przy linii nr 9, prowadzącej z Warszawy do Gdańska, między Malborkiem a Tczewem. Szymankowo to wieś sołecka, położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Lichnowy. Miejscowość według danych z 2019 roku zamieszkuje niespełna 800 mieszkańców, którzy mają do dyspozycji około 45 pociągów osobowych dziennie. Najbardziej obleganym kierunkiem jest oczywiście Trójmiasto, łącznie z możliwością bezpośredniego dotarcia do gdańskiego portu lotniczego (zajmuje to dokładnie godzinę). Ponadto połączeniami obsługiwanymi przez Polregio dojedziemy stąd m.in. do Malborka, Iławy, Elbląga, Kwidzyna a nawet Grudziądza.
Dworzec w Szymankowie, który powstał w 1906 roku jest ujęty w wojewódzkiej ewidencji zabytków. Także jako ważny świadek historii Polski. Szczegóły znaleźliśmy w Wikipedii:
– Do 1 września 1939 miejscowość, leżąca na terenie Wolnego Miasta Gdańska, była częścią niemiecko-polskiego (kolejowego) węzła granicznego. 1 września 1939 tutejsi kolejarze i celnicy zatrzymali niemiecki pociąg pancerny (mający podstępnie zaatakować stację kolejową w polskim Tczewie), kierując go na ślepy tor. Uniemożliwiono przez to kontynuowanie operacji przeciwko polskiej załodze mostu. Dzięki temu żołnierzom polskim udało się wysadzić w powietrze most kolejowy i pokrzyżować plany ataku niemieckiego. Wykolejenie pociągu zostało przedstawione w ostatniej części czteroodcinkowego serialu „Gdańsk 39”, zrealizowanego z okazji 50. rocznicy wybuchu wojny. W odwecie Niemcy rozstrzelali 40 osób (21 kolejarzy) i celników (w tym dwie kobiety) oraz ok. 20 członków ich rodzin. Szczątki poległych zostały po wojnie przeniesione na gdański Cmentarz na Zaspie, gdzie spoczywają do dziś. Na terenie cmentarza znajduje się również pomnik ku ich czci. Także w Szymankowie, na pamiątkę czynu bohaterskich Polaków wzniesiono pomnik, pod którym co roku w rocznicę 1 września organizowane są uroczystości upamiętniające to wydarzenie.
O tych tragicznych wydarzeniach przypomina obecnie także tablica pamiątkowa znajdująca się na dworcu.
Wracając do czasów dzisiejszych. Jednym z głównych celów przebudowy było dostosowanie przestrzeni dworca do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wejście frontowe (od strony ul. Bohaterów Września 1939) pozbawiono progu, a przy schodach wewnętrznych zamontowano barierki. Osobom poruszającym się na wózkach zapewniono dostęp do budynku, budując dla nich specjalną pochylnię przy wejściu do budynku od strony peronów.
Przestrzeń obsługi podróżnych stanowi hol pełniący funkcję poczekalni. Tuż obok niej urządzony został kącik zabaw dla dzieci. Są również kasy biletowe oraz toalety. W obiekcie zamontowano energooszczędne oświetlenie, monitoring, ogrzewanie z użyciem pompy ciepła, a także system zarządzający instalacjami i urządzeniami, optymalizujący jednocześnie zużycie energii elektrycznej, cieplnej i wody. Wymienione zostały także posadzki. Również boazerie oraz drewniane sufity w hali przeszły rewitalizację. Na wzór historycznej wykonano nową, energooszczędną stolarkę okienną i drzwiową.
Elewacja dworca, po wojnie pozbawiona detalu i otynkowana, została odtworzona w cegle na wzór historycznej. Przed budynkiem powstały m.in. miejsca postojowe dla osób z niepełnosprawnościami oraz strefa kiss&ride. Na peronie obok dworca znajduje się wiata ze stojakami na rowery. Plac przed budynkiem zyskał nowe chodniki oraz elementy małej architektury, w tym m.in. kosze czy ławki.
Całkowity koszt przebudowy dworca w Szymankowie wyniósł ponad 14,1 mln zł brutto. Inwestorem były Polskie Koleje Państwowe S.A., a wykonawcą prac budowlanych była firma 3JM Michał Bryłka z Kwidzyna. Dokumentację projektową opracowała pracownia projektowa An Archi Group Sp. z o.o. z Gliwic.
Fot. PKP S.A.
