Konkurs „Dworzec Roku 2024” rozstrzygnięty!

Konkurs "Dworzec Roku 2024" rozstrzygnięty!

Dworzec w Zakopanem wygrał tegoroczną edycję konkursu dworcowego, organizowanego przez Fundację „Pro Kolej”. Natomiast w głosowaniu internautów najwięcej głosów – i w związku z tym nagrodę publiczności – zdobył dworzec w Dąbrowie Górniczej. Nagrody w konkursie wręczono tradycyjnie podczas odbywającego się w Warszawie 14 listopada Kongresu Kolejowego. 

Nagroda Publiczności – Dworzec Dąbrowa Górnicza

Oddany rok temu do użytku Dworzec Dąbrowa Górnicza jest efektem modernizacji pochodzącego z 1888 roku budynku, który był przez kilkadziesiąt lat był nieużywany. Specyfika stacji w Dąbrowie polegała na tym, że dochodziły do niej dwie spośród najważniejszych linii kolejowych Królestwa Polskiego  – normalnotorowa kolej warszawsko-wiedeńska oraz szerokotorowa iwanogorodzko-dąbrowska. W II połowie XX wieku zdecydowano, że dworcem dla miasta będzie ten na linii iwanogorodzko-dąbrowskiej, a obiekt normalnotorowy został wyłączony z użytkowania. Gdy w połowie minionej dekady władze miasta porozumiały się z PKP S.A. w sprawie realizacji projektu powstania centrum przesiadkowego, postanowiono odwrócić tamte decyzje. Poprzedni dworzec został wyburzony, a obiektowi na „wiedence” przywrócono dawną świetność. Do historycznego gmachu powróciły wszystkie niezbędne dla pasażerów funkcje, a przy okazji powstały powierzchnie biurowe przeznaczone na Dąbrowski Inkubator Przedsiębiorczości. Całkowicie zmieniło się także otoczenie dworca, układ komunikacyjny, parkingi i tereny zielone wokół.

Wnętrza dworcowe otrzymały nowoczesne wyposażenie, wykonane z wysokiej jakości materiałów. Dobrze udało się również przystosowanie budynku do potrzeb osób o ograniczonej mobilności oraz rodzin z dziećmi. I mimo skromniejszego niż w przypadku Zakopanego zagospodarowania komercyjnego, w postaci sklepów albo punktów gastronomicznych, dworzec w Dąbrowie Górniczej zdobył najwięcej głosów i wygrał nagrodę publiczności.

Nagroda Główna – Dworzec Zakopane

Zdaniem jurorów w najwyższym stopniu cechy te połączył dworzec w Zakopanem. Zadaniem, jakie towarzyszyło jego rewitalizacji było uwypuklenie neoklasycystycznej architektury obiektu i jego wnętrz w stylu art déco oraz oczyszczenie z wątpliwych estetycznie dodatków wprowadzanych zwłaszcza w okresie lat 80. i 90. XX wieku. Wyjątek, ale bardzo dobrze przyjęty przez korzystających z dworca, stanowiło przywrócenie charakterystycznego neonu z czasów PRL, umieszczonego na bramie wejściowej prowadzącej wprost z ulicy na perony. Podczas modernizacji przywrócono pierwotne ściany w strefie wejścia, zakonserwowano odkryte na klatkach schodowych oryginalne elementy, przywrócono dawną kolorystykę zachowanej stolarki okiennej. We wnętrzach w stylistyce retro urządzono wygodne i odpowiadające współczesnym wymogom pomieszczenia dla obsługi podróżnych. Historyczny budynek dworca kolejowego, wraz z nowym dworcem autobusowym i wielopoziomowym parkingiem, tworzy funkcjonalne Zakopiańskie Centrum Komunikacyjne, stanowiące prawdziwą bramę do miasta dla licznie odwiedzających go turystów.

Konkurs „Dworzec Roku 2024”

W finale tegorocznego konkursu znalazło się 7 dworców: Dąbrowa Górnicza, Goleniów, Konin, Siedlce, Wadowice, Włocławek i Zakopane. Były to obiekty różniące się wielkością, liczbą obsługiwanych podróżnych i rolą w sieci kolejowej, dworce w dużych miastach i ważnych węzłach komunikacyjnych i znanych miejscowościach turystycznych. Jak zauważa Marcin Trela, Wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego i juror tegorocznego konkursu, wśród finalistów były obiekty ultra nowoczesne, modernistyczne, jak i odtworzone z poszanowaniem tradycji i historii, w tym węzły przesiadkowe, stacje o dużym potencjale turystycznym oraz miejsca codziennych dojazdów do pracy czy szkoły.

Zapomniany dworzec w centrum Wrocławia

Zapomniany dworzec w centrum Wrocławia

Czy wiedzieliście, że tuż przy Dworcu Głównym we Wrocławiu znajduje się najstarszy dworzec kolejowy w Polsce, czyli Dworzec Górnośląski? Ten niesamowity budynek, choć dziś w opłakanym stanie, kryje w sobie bogatą historię.

Trochę historii…

Dworzec Górnośląski powstał już w 1842 roku, jako dworzec krańcowy linii Oława – Wrocław. Był kluczowym punktem na kolejowej mapie Wrocławia, jednak nie nacieszył się tą rolą długo. Już w 1857 roku, wraz z budową nowego, większego Dworca Głównego, jego rola szybko zmalała. Wrocław Główny przejął większość ruchu pasażerskiego, a stary budynek dworca przerobiono na biura, mieszkania i zakłady produkcyjne.

Współczesność i smutne realia

Dziś Dworzec Górnośląski jest w opłakanym stanie. Drewniane, rzeźbione drzwi wejściowe są zabite gwoździami, a elewacja niszczeje w zastraszającym tempie. Część budynku strawił pożar w 2017 roku. Obecnie część budynku służy jako noclegownia im. Brata Alberta.

Czy remont nieużytecznych obiektów ma sens?

Czy uważacie, że w pierwszej kolejności należy remontować takie niezwykle ważne historycznie, lecz nieużyteczne z pasażerskiego punktu widzenia obiekty, czy jednak powinniśmy skupić się na poprawie funkcjonalności obiektów przy czynnych liniach kolejowych?

Głos w tej sprawie można zabrać wypełniając ankietę po zgłoszeniu propozycji dworca do VII edycji naszego konkursu: https://dworzec-roku.pl/glosowanie